Metrologia-blog.pl

Przyrządy pomiarowe, zarządzanie jakością i wyposażeniem, dobra praktyka pomiarowa, szkolenia

mikrometry zewnetrzne wymagania din 863
Metrologia tradycyjna Narzędzia pomiarowe Normy

Mikrometry zewnętrzne według normy DIN 863. Aktualizacja normy DIN 863-1.

Cześć. Jakiś czas temu porządkowaliśmy kwestię norm i wymagań dotyczących przyrządów suwmiarkowych, w związku z wycofaniem normy DIN 862 oraz aktualizacją ISO 13385. Tym razem zajmiemy się urządzeniami mikrometrycznymi, które opisuje rodzina norm DIN 863. Zaczniemy od normy określającej mikrometry zewnętrzne, która opatrzona jest numerem 1, a którą to chciałbym przywołać w świetle najnowszego jej wydania:DIN 863-1:2017-02 Geometrical product specifications (GPS) – Micrometers – Part 1: Micrometers for external measurements; maximum permissible errors.

Normy z rodziny DIN 863

Rodzina norm DIN 863, której przedmiotem są narzędzia pomiarowe mikrometryczne, składa się z 4 części:

  • DIN 863-1, ostatnie wydanie 2017-02, tłumaczenie tytułu: Specyfikacje Geometrii Wyrobu (GPS) – Mikrometry. Część 1: Mikrometry do pomiarów zewnętrznych. Dopuszczalne błędy graniczne.
  • DIN 863-2, ostatnie wydanie 1999-04, tłumaczenie tytułu: Mikrometry – część 2: Głowice i głębokościomierze mikrometryczne; założenia, wymagania, sprawdzanie.
  • DIN 863-3, ostatnie wydanie 1999-04, tłumaczenie tytułu: Mikrometry do pomiarów zewnętrznych w wykonaniu specjalnym. Charakterystyki, wymagania, sprawdzanie.
  • DIN 863-4, ostatnie wydanie 1999-04, tłumaczenie tytułu: Mikrometry – część 4: Mikrometry do pomiarów wewnętrznych; założenia, wymagania, sprawdzanie.

Jak więc widzicie, póki co tylko pierwsza z części doczekała się aktualizacji do standardu GPS i wprowadzenia nowych oznaczeń błędów w postaci MPE. Moim zdaniem dobrze, że kolejne po suwmiarkach systematyzacji doczekały się mikrometry, właśnie z uwagi na różne oznaczenia charakterystyk i błędów, którymi opisane są narzędzia mikrometryczne.

Przyjrzyjmy się jednak bliżej nowemu wydaniu DIN 863-1, a zobaczymy zwiastun nadchodzących dalszych zmian. I tak część pierwsza będzie (już jest) jedynie źródłem wymagań w postaci tabeli dopuszczalnych błędów, jako że część konstrukcyjną pokrywa ISO 3611:2010 Specyfikacje geometrii wyrobów (GPS) — Przyrządy pomiarowe: Mikrometry zewnętrzne — Charakterystyki konstrukcyjne i metrologiczne.

W związku z powyższym, mamy do czynienia z mikrometrami aktualnie z taką sytuacją, jaka do niedawna miała miejsce w odniesieniu do suwmiarek: osobna norma konstrukcyjna i osobna będąca źródłem wymagań. W przypadku suwmiarek skończyło się na jedynym dokumencie i nie widzę powodu, żeby w tym przypadku było inaczej…

Norma zapowiada wprowadzenie kolejnych części do rodziny DIN 863:

  • część 5 – wykonanie i wymagania dotyczące głębokościomierzy mikrometrycznych (co ciekawe część 2 nie zostaje wycofana)
  • część 6 – wzorce nastawcze do mikrometrów zewnętrznych

Charakterystyki metrologiczne

Nowe wydanie DIN 863-1 wprowadza tabelę z tolerancjami dla 3 najważniejszych charakterystyk. Chcąc jednak mieć pełen obraz sytuacji sama DIN 863-1 okazuje się niewystarczająca, gdyż po opis charakterystyk musimy udać się do ISO 3611. Mamy więc tolerowane 3 parametry:

  • MPEJ – błąd wskazania przy pełnym styku powierzchni pomiarowych
  • MPEE – błąd wskazania przy częściowym styku powierzchni pomiarowych, mający wykazać wpływ zaburzeń geometrii, kiedyś sprawdzanych jako odrębne parametry (odchyłka od równoległości powierzchni pomiarowych, odchyłki od płaskości)
  • MPL – nacisk pomiarowy (między 5 a 10 N)

Dodatkowo w ISO 3611 zdefiniowano także MPER będący błędem powtarzalności.

Więcej na temat MPE i MPL w tym wpisie.

Zanosi się więc na zrozumiałe w tym przypadku uproszczenie, które przecież sprawdziło się choćby w przypadku suwmiarek (pomiary w 2 pozycjach względem osi liniału w celu wyznaczenia odchyłki od równoległości zamiast osobnego jej wyznaczania). Wygląda na to, że szkiełka i prążki przy wzorcowaniu mikrometrów odejdą niebawem w niepamięć…

Mikrometry zewnętrzne – wymagania

Poniżej opracowana tabela z dopuszczalnymi błędami wskazań. Pamiętajcie, że więcej przydatnych wyciągów z norm znajdziecie na stronie https://metrica.com.pl/tolerancje-i-wymagania/

mikrometry zewnętrzne dopuszczalne błędy wskazań

Powyższe błędy odnoszą się oczywiście do mikrometrów zewnętrznych z powierzchniami pomiarowymi płaskimi, o których mówi norma ISO 3611. Wszystkie inne rodzaje opisane w kolejnych normach DIN 863 są aktualnie opisane starymi skrótami i nazewnictwem, przez co należy podchodzić do nich z rezerwą – aktualizacja już niebawem, o czym na pewno będę informował.

Linki

Mikrometry zewnętrzne w naszym sklepie

ZOSTAW ODPOWIEDŹ